Bí kíp chụp ảnh bầu trời sao đêm huyền ảo nhất

Chụp ảnh với bầu trời sao đêm là một trong những thể loại nhiếp ảnh hấp dẫn và giàu cảm xúc nhất. Những bức ảnh lung linh, huyền bí với hàng triệu vì sao lấp lánh trên nền trời đêm không chỉ gây ấn tượng mạnh về mặt thị giác mà còn truyền tải cảm giác bình yên, kỳ vĩ của vũ trụ.

Tuy nhiên, để chụp được một bức ảnh đẹp với bầu trời sao không phải là điều dễ dàng. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ các yếu tố kỹ thuật, cách chuẩn bị và mẹo chụp ảnh sao đêm để có được kết quả tốt nhất, ngay cả khi bạn là người mới bắt đầu.

Lựa chọn thời điểm và địa điểm chụp sao đêm lý tưởng

Yếu tố đầu tiên và quan trọng nhất khi chụp ảnh sao đêm chính là địa điểm và thời điểm. Bạn cần chọn nơi có bầu trời tối, không bị ô nhiễm ánh sáng bởi đèn điện thành phố. Các vùng núi cao, vùng nông thôn, khu bảo tồn thiên nhiên hoặc biển đảo xa trung tâm đô thị là những lựa chọn lý tưởng để săn ảnh bầu trời sao. Ngoài ra, bạn nên kiểm tra chỉ số “Bortle scale” – thang đo độ tối của bầu trời đêm để lựa chọn địa điểm chụp phù hợp.

Thời điểm tốt nhất để chụp là vào những đêm không trăng hoặc trăng non, khi ánh sáng của mặt trăng không lấn át các vì sao. Hãy chọn những ngày trời quang, không mây, độ ẩm thấp và gió nhẹ. Bạn có thể sử dụng các ứng dụng như Stellarium, Sky Guide, Star Walk hoặc PhotoPills để dự đoán vị trí các chòm sao, dải Ngân Hà, thời gian Mặt Trời và Mặt Trăng lặn, cũng như điều kiện thời tiết.

Chuẩn bị thiết bị cần thiết để chụp ảnh bầu trời sao

Để chụp ảnh sao đêm hiệu quả, thiết bị đóng vai trò quan trọng. Máy ảnh DSLR hoặc mirrorless có khả năng kiểm soát phơi sáng thủ công là lựa chọn tối ưu. Bạn nên dùng máy có cảm biến Full Frame hoặc APS-C để thu nhận ánh sáng tốt hơn.

Ống kính lý tưởng là loại có tiêu cự rộng từ 14mm đến 24mm và khẩu độ lớn f/2.8 hoặc thấp hơn. Ống kính càng rộng càng giúp bạn thu được nhiều bầu trời, còn khẩu độ lớn giúp thu sáng tốt trong môi trường tối.

Chân máy là vật dụng không thể thiếu. Do chụp ảnh sao đêm cần phơi sáng lâu, bạn bắt buộc phải cố định máy ảnh để tránh nhòe hình. Ngoài ra, bạn nên sử dụng remote shutter hoặc cài chế độ hẹn giờ để hạn chế rung máy khi bấm chụp.

Nếu có thể, bạn nên mang theo pin dự phòng, thẻ nhớ dung lượng lớn, đèn pin đỏ (để không ảnh hưởng đến mắt khi chụp đêm) và các vật dụng giữ ấm khi chụp ở vùng núi cao hoặc thời tiết lạnh.

Cài đặt thông số máy ảnh để chụp ảnh sao đẹp

Thông số kỹ thuật khi chụp ảnh sao đêm là yếu tố then chốt. Trước tiên, bạn nên chuyển sang chế độ Manual (M) để tự điều chỉnh tất cả các thiết lập.

Khẩu độ nên mở rộng tối đa, thường là f/2.8 hoặc f/1.8 nếu ống kính hỗ trợ. Điều này cho phép máy ảnh thu nhận nhiều ánh sáng nhất trong thời gian phơi sáng ngắn.

Tốc độ màn trập là yếu tố cần cân nhắc kỹ. Bạn không thể để phơi sáng quá lâu vì sao sẽ chuyển động và tạo thành vệt sáng (star trails). Hãy áp dụng “quy tắc 500” để tính tốc độ phơi sáng tối đa: 500 chia cho tiêu cự (đã quy đổi Full Frame). Ví dụ, với ống kính 20mm trên Full Frame, bạn nên đặt tốc độ khoảng 500/20 = 25 giây.

ISO nên đặt từ 1600 đến 3200, tùy điều kiện ánh sáng và khả năng xử lý noise của máy ảnh. Càng lên ISO cao thì ảnh càng sáng nhưng cũng dễ bị nhiễu. Bạn nên thử nhiều mức để tìm ra giá trị phù hợp nhất với thiết bị của mình. Lấy nét bằng tay là bắt buộc. Bạn có thể xoay vòng lấy nét về vô cực, sau đó phóng to live view để tinh chỉnh nét chính xác vào một ngôi sao sáng.

Bố cục và ý tưởng chụp ảnh sao đêm

Một bức ảnh chỉ có bầu trời sao tuy đẹp nhưng có thể trở nên nhàm chán nếu thiếu đi tiền cảnh. Bạn nên kết hợp với các yếu tố tiền cảnh như cây cổ thụ, hồ nước, núi đá, mái nhà, lều trại hoặc chính bạn – người đứng dưới bầu trời sao – để tạo nên chiều sâu và câu chuyện cho bức ảnh.

Bạn có thể áp dụng quy tắc 1/3, đặt đường chân trời ở phần thấp của khung hình để nhường không gian cho bầu trời. Hãy thử nhiều góc chụp: từ dưới lên, nằm ngửa máy ảnh, hoặc bố cục chéo theo hướng dải Ngân Hà.

Một số ý tưởng thú vị bao gồm: chụp bạn đứng cầm đèn pin rọi lên trời, ngồi cạnh lều trại giữa rừng núi, chụp phản chiếu bầu trời sao xuống mặt nước tĩnh lặng hay phơi sáng để ghi lại vệt sao (star trails) quay tròn quanh cực Bắc.

Kỹ thuật chụp dải Ngân Hà

Dải Ngân Hà thường xuất hiện rõ nhất từ tháng 3 đến tháng 10, vào khoảng 9 giờ tối đến 4 giờ sáng, tùy vị trí địa lý. Để chụp rõ dải Ngân Hà, bạn cần có bầu trời cực kỳ tối và không mây.

Các thông số khi chụp dải Ngân Hà tương tự chụp sao đêm thông thường: khẩu độ lớn, ISO cao, tốc độ màn trập từ 15–25 giây. Ngoài ra, bạn cần tìm vị trí “galactic core” – phần sáng nhất của dải Ngân Hà – và căn bố cục sao cho đường dải nằm chéo hoặc cong nhẹ trong khung hình.

Ứng dụng như PhotoPills hoặc Stellarium sẽ giúp bạn dự đoán vị trí dải Ngân Hà chính xác theo ngày, giờ và địa điểm chụp.

Xử lý hậu kỳ ảnh sao đêm

Ảnh chụp bầu trời sao rất cần xử lý hậu kỳ để làm nổi bật chi tiết và giảm noise. Bạn nên chụp định dạng RAW để dễ dàng chỉnh sửa.

Phần mềm như Adobe Lightroom hoặc Photoshop là công cụ quen thuộc. Trong Lightroom, bạn có thể tăng Contrast, Clarity, Dehaze để làm rõ các ngôi sao, tăng Vibrance nhẹ để giữ màu tự nhiên. Hạn chế kéo Exposure quá mức sẽ làm ảnh loang sáng.

Bạn cũng có thể dùng mask để làm sáng vùng dải Ngân Hà, hoặc blend màu theo tone tím, xanh lam, cyan để tăng tính mộng mơ và huyền bí cho ảnh.