Chụp ảnh cây cảnh không chỉ đơn thuần là ghi lại hình dáng của một cái cây, mà còn là cách thể hiện vẻ đẹp sống động, tinh tế và linh hồn của thiên nhiên. Từ những bonsai cổ thụ đến chậu sen đá nhỏ xinh, mỗi loại cây đều mang một “tính cách” riêng, đòi hỏi người chụp phải tinh tế trong góc máy, ánh sáng và bố cục.
Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn chi tiết cách chụp ảnh cây cảnh đẹp và chuyên nghiệp, dù bạn chỉ dùng điện thoại hay máy ảnh.
Chuẩn bị trước khi chụp – hiểu cây để kể câu chuyện
Trước khi bấm máy, điều quan trọng nhất là hiểu rõ loại cây bạn chụp. Mỗi cây cảnh có một đặc điểm riêng: bonsai thể hiện sự cổ kính và trầm mặc; xương rồng tượng trưng cho sức sống mãnh liệt; cây lá nhỏ thường gợi cảm giác nhẹ nhàng, tinh khiết.
Bạn nên quan sát kỹ hình dáng, đường nét và điểm nổi bật của cây. Ví dụ: cây bonsai có phần rễ nổi và thân gốc uốn lượn – hãy tập trung vào những chi tiết đó; trong khi cây lá nhỏ, hoa nhỏ thì nên nhấn vào màu sắc và độ tươi của lá. Việc xác định trước chủ đề sẽ giúp bạn chọn góc chụp, ánh sáng và bối cảnh phù hợp, tạo nên cảm xúc rõ ràng cho bức ảnh.
Ánh sáng – yếu tố “sống còn” khi chụp cây cảnh
Ánh sáng là yếu tố quyết định đến chiều sâu, màu sắc và cảm xúc của bức ảnh. Đối với cây cảnh, ánh sáng tự nhiên luôn là lựa chọn tốt nhất.
- Buổi sáng (6h–9h): Ánh sáng mềm, vàng nhẹ giúp lá cây lên màu tươi và tự nhiên.
- Buổi chiều (16h–17h30): Tạo hiệu ứng ấm áp, thích hợp cho chụp những chậu cây bonsai hoặc cây trong sân vườn.
- Tránh giữa trưa: Ánh sáng gắt dễ làm cháy sáng lá, khiến chi tiết mất tự nhiên.
Nếu phải chụp trong nhà, bạn có thể dùng đèn chiếu LED ánh sáng trắng hoặc đèn ring light để mô phỏng ánh sáng tự nhiên. Nên chiếu nghiêng 45 độ thay vì chiếu thẳng, giúp tạo bóng mềm và độ nổi khối tốt hơn cho thân cây.
Bố cục chụp ảnh cây cảnh – đơn giản mà tinh tế
Một trong những lỗi phổ biến khi chụp cây cảnh là đặt cây chính giữa khung hình mà không có điểm nhấn. Thay vào đó, hãy áp dụng các quy tắc bố cục nhiếp ảnh:
- Quy tắc 1/3: Đặt cây hoặc chi tiết chính (thân, tán, hoa) ở vị trí 1/3 khung hình để ảnh trông tự nhiên và có chiều sâu.
- Bố cục đối xứng: Phù hợp với những cây bonsai được cắt tỉa cân đối, giúp tôn lên vẻ “chuẩn mực” và công phu của người trồng.
- Bố cục đường dẫn: Dùng các chi tiết như rễ, cành uốn hoặc chậu để dẫn mắt người xem vào chủ thể chính.
Đừng quên chừa khoảng trống phía trên hoặc xung quanh cây để tạo cảm giác “thở” cho bức ảnh. Sự cân bằng giữa cây và không gian xung quanh sẽ khiến hình ảnh trở nên nghệ thuật hơn.
Lựa chọn góc chụp – tôn dáng và cảm xúc của cây
Góc chụp đóng vai trò quan trọng trong việc thể hiện thần thái của cây cảnh.
- Chụp ngang tầm mắt: Phù hợp với bonsai hoặc cây cảnh có dáng đứng vững. Góc này giúp tái hiện hình dáng thật và tạo cảm giác cân bằng.
- Chụp từ dưới lên: Dành cho những cây có thân cao hoặc tán lá xòe rộng. Góc này tạo cảm giác hùng vĩ, mạnh mẽ.
- Chụp từ trên xuống: Thích hợp với chậu sen đá, xương rồng hoặc cây mini trang trí bàn làm việc.
- Cận cảnh (macro): Tập trung vào chi tiết lá, vân gỗ, giọt sương hoặc hoa nở – cực kỳ hiệu quả khi muốn tạo cảm xúc và chiều sâu.
Hãy thử thay đổi góc chụp để tìm ra “góc vàng” – nơi mà cây cảnh của bạn thể hiện trọn vẹn vẻ đẹp riêng biệt.
Nền và không gian xung quanh – tôn vinh chủ thể chính
Một phông nền đơn giản sẽ giúp cây cảnh nổi bật hơn. Tránh chụp ở nơi có quá nhiều chi tiết hoặc màu sắc rối mắt.
Nếu chụp trong nhà, bạn có thể chọn nền trắng, xám hoặc gỗ – những màu trung tính dễ làm nổi bật màu xanh của lá. Nếu chụp ngoài trời, bức tường gạch, thảm cỏ hoặc nền xi măng đều là lựa chọn lý tưởng.
Ngoài ra, có thể đặt thêm một vài phụ kiện nhỏ như bình gốm, đá cuội, cuốn sách để tạo khung cảnh tự nhiên và gần gũi, nhưng đừng để chúng chiếm quá nhiều sự chú ý.
Kỹ thuật và thiết bị chụp – tận dụng tối đa thiết bị bạn có
Bạn không cần máy ảnh đắt tiền mới chụp được ảnh đẹp. Điện thoại smartphone hiện nay đủ khả năng tạo ra những bức ảnh ấn tượng, nếu bạn biết cách tận dụng.
- Bật chế độ HDR để cân bằng sáng – tối khi chụp ngoài trời.
- Dùng chế độ chân dung (Portrait) để làm mờ hậu cảnh, nổi bật chủ thể.
- Giữ tay chắc hoặc dùng tripod để tránh rung ảnh, đặc biệt khi chụp macro.
- Giảm độ tương phản nhẹ khi hậu kỳ để ảnh trông mềm mại hơn, phù hợp với chủ đề thiên nhiên.
Nếu dùng máy ảnh, bạn nên chọn khẩu độ f/2.8 – f/5.6 để tạo hiệu ứng xóa phông nhẹ. ISO nên giữ thấp (100–200) để ảnh trong trẻo, sắc nét.
Chỉnh màu – hoàn thiện “tác phẩm” sau khi chụp
Khâu hậu kỳ giúp bức ảnh cây cảnh trở nên sinh động và chuyên nghiệp hơn. Tuy nhiên, hãy chỉnh nhẹ tay để giữ lại vẻ tự nhiên của cây.
Một số gợi ý chỉnh sửa:
- Tăng độ sáng nhẹ để lá cây tươi hơn.
- Giảm độ bão hòa (saturation) để tránh màu xanh bị gắt.
- Dùng bộ lọc màu vintage hoặc natural cho cảm giác ấm áp và mềm mại.
- Cắt lại khung hình nếu cần, đảm bảo cây là trung tâm của bố cục.
Truyền cảm xúc – yếu tố “hồn” trong bức ảnh cây cảnh
Ảnh đẹp không chỉ là ảnh rõ nét, mà còn là ảnh truyền tải được cảm xúc. Một bức ảnh cây bonsai cô độc giữa ánh hoàng hôn có thể gợi cảm giác trầm tư, trong khi chậu cây nhỏ trên bàn làm việc lại gợi sự bình yên, thư giãn.
Bạn có thể thêm yếu tố con người vào khung hình, như bàn tay đang chăm cây, giọt nước trên lá, hay ánh sáng lọt qua khe cửa, để tăng tính kể chuyện và chiều sâu.
Hãy đặt câu hỏi: “Mình muốn người xem cảm nhận điều gì khi nhìn bức ảnh này?” – câu trả lời sẽ giúp bạn chọn đúng khoảnh khắc và góc chụp.
Một vài lỗi thường gặp khi chụp cây cảnh
- Ánh sáng quá gắt khiến lá bị cháy sáng.
- Phông nền rối mắt, làm mất trọng tâm.
- Cắt mất ngọn cây hoặc phần rễ – gây cảm giác bố cục vụng.
- Lạm dụng filter khiến cây mất tự nhiên.
Trước khi chụp, hãy kiểm tra khung hình toàn diện, đảm bảo mọi yếu tố đều hài hòa và tôn lên vẻ đẹp của cây.
Kết luận – nghệ thuật từ sự quan sát tỉ mỉ
Chụp ảnh cây cảnh là hành trình học cách quan sát thiên nhiên bằng con mắt nghệ sĩ. Từ ánh sáng, góc chụp đến cảm xúc, mỗi yếu tố đều góp phần tạo nên một bức ảnh đẹp và có hồn.
Dù bạn là người mới bắt đầu hay nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp, chỉ cần dành chút thời gian ngắm nhìn, cảm nhận và thử nghiệm, bạn sẽ thấy mỗi chậu cây đều có câu chuyện riêng đang chờ được kể qua ống kính. Một bức ảnh cây cảnh đẹp không nằm ở thiết bị đắt tiền, mà nằm ở cách bạn nhìn và cảm nhận vẻ đẹp của sự sống nhỏ bé quanh mình.
Nguồn tham khảo: aloha media, Canon Asia.
