Trong nhiếp ảnh hiện đại, việc hiểu và sử dụng đúng chế độ lấy nét vùng tự động có thể tạo nên sự khác biệt lớn cho chất lượng ảnh của bạn.
Từ những cảnh thiên nhiên hùng vĩ, những bức chân dung sắc nét đến những khoảnh khắc chuyển động nhanh của động vật hoang dã, chế độ lấy nét vùng đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo chủ thể luôn được lấy nét chính xác.
Việc lựa chọn đúng chế độ lấy nét vùng phù hợp với từng tình huống cụ thể sẽ giúp bạn không chỉ ghi lại những hình ảnh đẹp mắt mà còn làm nổi bật được chi tiết quan trọng trong từng khung hình. Nếu bạn đang băn khoăn không biết nên sử dụng chế độ lấy nét vùng nào cho phù hợp, hãy cùng khám phá các chế độ phổ biến và cách sử dụng chúng trong bài viết này.
Chế độ lấy nét vùng tự động là gì?
Chế độ lấy nét vùng tự động là một trong những công nghệ hiện đại được tích hợp trong hầu hết các máy ảnh hiện nay, đặc biệt là các dòng máy ảnh DSLR và mirrorless cao cấp. Đây là hệ thống giúp máy ảnh xác định và lấy nét vào các khu vực cụ thể trong khung hình một cách tự động, dựa trên các điểm lấy nét được phân bổ rộng khắp cảm biến máy ảnh.

Hiểu được điểm lấy nét của máy ảnh là bước đầu tiên để chọn đúng chế độ lấy nét vùng tự động (AF-Area) tốt nhất. Mỗi chế độ sẽ cung cấp một cách thức khác nhau để máy ảnh phát hiện và theo dõi đối tượng, giúp tạo ra những bức ảnh sắc nét và chất lượng cao. Bây giờ, chúng ta hãy đi sâu vào các chế độ vùng AF khác nhau, có bao nhiêu loại, cách chúng hoạt động và khi nào bạn nên sử dụng chúng.
Chế độ vùng lấy nét tự động đơn điểm (Single-Point AF-Area Mode)
Chế độ vùng lấy nét tự động đơn điểm (Single-Point AF-Area Mode) là chế độ lý tưởng khi bạn muốn kiểm soát chính xác điểm lấy nét của máy ảnh. Khi sử dụng chế độ này, máy ảnh chỉ lấy nét vào một điểm duy nhất do người dùng chọn. Điều này mang lại độ chính xác cực cao, đặc biệt hữu ích khi bạn chụp chân dung, macro hoặc bất kỳ bức ảnh nào yêu cầu tiêu điểm chuẩn xác.
Ví dụ, khi chụp phong cảnh, bạn có thể chọn một điểm cụ thể trong cảnh như một ngọn núi xa xa hoặc một bông hoa nhỏ để làm chủ thể chính. Chế độ này cũng rất phổ biến trong chụp chân dung, vì bạn có thể dễ dàng chọn lấy nét vào mắt của người mẫu để đảm bảo bức ảnh sắc nét và sống động.
Thuật ngữ chế độ lấy nét vùng đơn điểm trên một số máy ảnh phổ biến: Nikon: Single-Point AF; Canon: Manual AF Point; Sony: Center / Flexible Spot
Chế độ lấy nét này không phù hợp cho các đối tượng di chuyển nhanh vì máy ảnh sẽ không thể theo dõi kịp thời chuyển động.
Chế độ lấy nét vùng Dynamic (Dynamic AF-Area)
Chế độ lấy nét vùng Dynamic (Dynamic AF-Area) được thiết kế đặc biệt để chụp các đối tượng đang di chuyển. Trong chế độ này, bạn sẽ chọn một điểm lấy nét chính, nhưng nếu đối tượng di chuyển khỏi điểm đó, máy ảnh sẽ tự động sử dụng các điểm lấy nét xung quanh để tiếp tục theo dõi đối tượng.

Ví dụ, khi bạn đang chụp ảnh thể thao hoặc động vật hoang dã, việc đối tượng di chuyển liên tục là điều khó tránh khỏi. Chế độ Dynamic AF-Area sẽ giúp bạn duy trì lấy nét chính xác ngay cả khi đối tượng di chuyển bất ngờ.
Thuật ngữ chế độ Dynamic AF-Area trên một số máy ảnh phổ biến: Nikon: Dynamic AF Area; Canon: AF Point Expansion; Sony: Lock-on: Flexible spot
Đây là chế độ lấy nét phù hợp cho các đối tượng di chuyển chậm hoặc vừa phải. Khi đối tượng di chuyển quá nhanh, bạn nên cân nhắc sử dụng chế độ lấy nét 3D hoặc lấy nét tự động theo mắt.
Chế độ lấy nét vùng AF Nhóm (Group-Area AF Mode)
Chế độ vùng AF Nhóm (Group-Area AF Mode) cung cấp khả năng lấy nét tự động với một nhóm điểm cụ thể thay vì chỉ một điểm duy nhất. Điều này đặc biệt hữu ích khi bạn muốn lấy nét vào nhiều đối tượng hoặc một đối tượng có kích thước lớn.

Ví dụ, khi chụp các nhóm động vật hoặc một nhóm người đứng gần nhau, máy ảnh sẽ sử dụng một cụm các điểm lấy nét để đảm bảo rằng tất cả các đối tượng đều nằm trong vùng lấy nét rõ ràng.
Thuật ngữ chế độ Group-Area AF Mode trên một số máy ảnh phổ biến: Nikon: Group AF Area; Canon: Zone AF; Sony: Zone.
Chế độ này không thích hợp cho các đối tượng nhỏ hoặc cần lấy nét chính xác vào một điểm duy nhất. Thay vào đó, nó hoạt động tốt hơn với các đối tượng lớn hoặc nhóm đối tượng.
Chế độ lấy nét vùng tự động (Auto-Area AF Mode)
Chế độ lấy nét vùng tự động (Auto-Area AF Mode) là phương pháp lấy nét dễ dàng nhất khi máy ảnh sẽ tự động xác định khu vực cần lấy nét mà không cần người dùng phải chọn điểm cụ thể. Đây là lựa chọn lý tưởng cho các tình huống cần chụp nhanh hoặc khi bạn không có thời gian điều chỉnh các thiết lập.
Ví dụ, nếu bạn đang chụp ảnh tại một buổi hòa nhạc hoặc sự kiện với nhiều đối tượng trong khung hình, chế độ này sẽ tự động tìm ra chủ thể chính dựa trên kích thước, màu sắc hoặc độ tương phản.
Thuật ngữ chế độ Auto-Area AF Mode trên một số máy ảnh phổ biến: Nikon: Auto AF Area Mode; Canon: Auto AF Area; Sony: Wide.
Mặc dù tiện lợi, chế độ này không phải lúc nào cũng chính xác, đặc biệt khi có nhiều đối tượng trong khung hình. Máy ảnh có thể lấy nét vào một chủ thể không mong muốn nếu điều kiện ánh sáng hoặc tương phản không lý tưởng.
Chế độ lấy nét theo mắt (Eye Autofocus)
Chế độ lấy nét theo mắt (Eye Autofocus) là một công nghệ hiện đại được phát triển để giúp máy ảnh tự động nhận diện và lấy nét vào mắt của đối tượng. Đây là lựa chọn tuyệt vời cho việc chụp ảnh chân dung, giúp đảm bảo ánh mắt của đối tượng luôn rõ nét và sắc sảo.
Ví dụ, khi bạn đang chụp ảnh người mẫu chuyển động hoặc động vật hoang dã, chế độ Eye Autofocus sẽ theo dõi và duy trì lấy nét vào mắt, ngay cả khi đối tượng di chuyển hoặc quay đầu.
Thuật ngữ chế độ Eye Autofocus trên một số máy ảnh phổ biến: Sony: Eye-AF; Canon: Eye Detection AF; Nikon: Eye Detection AF
Đây là chế độ lấy nét hiệu quả nhất khi chụp chân dung hoặc động vật. Tuy nhiên, trong môi trường ánh sáng yếu hoặc khi đối tượng đeo kính, chế độ này có thể gặp khó khăn.
Kết luận
Mỗi chế độ lấy nét đều có những ưu điểm và hạn chế riêng. Tùy thuộc vào tình huống và loại chủ thể bạn muốn chụp, việc lựa chọn chế độ lấy nét phù hợp sẽ giúp bạn tạo ra những bức ảnh sắc nét và ấn tượng. Hãy dành thời gian thử nghiệm từng chế độ và khám phá phong cách chụp ảnh riêng của bạn!