Chụp ảnh sinh vật biển là một trong những nhánh hấp dẫn và đầy thử thách của nhiếp ảnh thiên nhiên. Không gian dưới nước không chỉ mang vẻ đẹp kỳ ảo mà còn đầy chuyển động, màu sắc và cảm xúc. Từ những đàn cá rực rỡ sắc màu đến rùa biển hiền hòa hay những sinh vật nhỏ bé nhưng lạ mắt như hải quỳ, sao biển, tất cả đều là những “người mẫu” tuyệt vời nếu bạn biết cách tiếp cận và ghi lại đúng khoảnh khắc.
Tuy nhiên, chụp ảnh sinh vật biển cũng đòi hỏi kiến thức kỹ thuật, kỹ năng lặn và sự kiên nhẫn. Bài viết dưới đây sẽ mang đến cho bạn những tips quan trọng để có được bức ảnh sinh vật biển đẹp, sắc nét và sống động như thật.
Chuẩn bị thiết bị phù hợp cho chụp ảnh sinh vật biển dưới nước
Thiết bị là yếu tố cốt lõi quyết định đến chất lượng ảnh dưới nước. Bạn cần một máy ảnh chống nước chuyên dụng hoặc một máy DSLR/mirrorless đi kèm housing (vỏ chống nước) đảm bảo an toàn khi lặn sâu.
Ống kính lý tưởng để chụp sinh vật biển là loại góc rộng (10–24mm) để có thể ghi lại cả bối cảnh và chủ thể trong cùng một khung hình, đặc biệt hữu ích khi chụp rạn san hô, đàn cá hay sinh vật lớn như cá đuối, rùa. Ngoài ra, với sinh vật nhỏ, bạn có thể chọn lens macro (60mm hoặc 100mm) để ghi lại chi tiết và màu sắc.
Đèn flash ngoài hoặc đèn video dưới nước là phụ kiện gần như bắt buộc. Ánh sáng tự nhiên giảm dần theo độ sâu, khiến ảnh dễ bị xanh hoặc mất chi tiết. Flash sẽ giúp tái tạo màu sắc thật và làm nổi bật chủ thể, nhất là ở vùng có ánh sáng yếu hoặc khi chụp macro.
Đừng quên kiểm tra kỹ pin, thẻ nhớ, gioăng cao su và độ kín của thiết bị trước khi xuống nước. Một sơ suất nhỏ cũng có thể làm hỏng toàn bộ máy ảnh.
Nắm vững kỹ thuật lặn để chụp ảnh hiệu quả
Kỹ năng lặn là điều kiện tiên quyết nếu bạn muốn tiếp cận sinh vật biển một cách an toàn và hiệu quả. Khi bạn kiểm soát tốt độ nổi và di chuyển dưới nước nhẹ nhàng, bạn sẽ có nhiều thời gian quan sát và chụp mà không làm hoảng sợ sinh vật.
Bạn cần tập giữ thăng bằng cơ thể trong nước (buoyancy control), tránh va chạm đáy biển, san hô hay khuấy động cát. Chuyển động nhẹ nhàng không chỉ giúp bạn đến gần sinh vật mà còn tránh tạo bọt khí hay vẩn đục trong khung hình.
Ngoài ra, hãy học cách điều chỉnh hơi thở đều và chậm để kéo dài thời gian lặn, đồng thời giữ tâm lý ổn định khi gặp những loài động vật bất ngờ như cá mập hay bạch tuộc.
Thiết lập thông số máy ảnh phù hợp
Chụp ảnh sinh vật biển yêu cầu bạn nắm rõ các thông số máy ảnh để đảm bảo hình ảnh đủ sáng, rõ nét và không bị rung nhòe.
Đầu tiên, khẩu độ nên ở mức f/5.6 đến f/11 để giữ độ sâu trường ảnh đủ rộng, giúp chủ thể nét và bối cảnh rõ. Với chụp macro, bạn có thể mở khẩu lớn hơn (f/2.8–f/4) để làm nổi bật chi tiết sinh vật. Tốc độ màn trập nên tối thiểu từ 1/125 đến 1/250 giây để tránh hiện tượng mờ do chuyển động của nước hoặc sinh vật đang bơi. Đối với loài bơi nhanh như cá mập, cá ngừ, bạn cần tốc độ cao hơn (1/500 giây).
ISO nên được giữ càng thấp càng tốt để tránh nhiễu, nhưng nếu điều kiện ánh sáng yếu, bạn có thể nâng lên ISO 400–800 nếu máy xử lý noise tốt. Cân bằng trắng (White Balance) nên được điều chỉnh thủ công hoặc chọn chế độ “Underwater” nếu máy hỗ trợ. Ánh sáng xanh dưới nước dễ làm sai lệch màu sắc, nên bạn cần cân chỉnh lại để có tông màu chính xác.
Cách tiếp cận sinh vật biển không làm chúng sợ
Muốn chụp được sinh vật biển trong trạng thái tự nhiên, bạn cần học cách tiếp cận đúng cách. Đừng vội vàng bơi nhanh đến gần hoặc đưa tay ra chạm vào chúng. Hầu hết các loài sẽ bỏ chạy nếu phát hiện chuyển động mạnh hoặc cảm giác bị đe dọa.
Hãy giữ khoảng cách an toàn và quan sát hành vi của sinh vật trước khi chụp. Di chuyển theo hướng song song thay vì đối đầu trực tiếp sẽ giúp chúng cảm thấy ít bị đe dọa hơn. Nếu muốn đến gần, bạn có thể giữ yên vị trí và để sinh vật tự bơi lại gần bạn.
Khi chụp, cố gắng giữ ống kính ngang tầm mắt của sinh vật. Điều này tạo ra cảm giác kết nối và mang đến khung hình sống động hơn thay vì chỉ nhìn từ trên xuống.
Bố cục và ánh sáng trong ảnh sinh vật biển
Một khung hình đẹp không chỉ nằm ở chất lượng kỹ thuật mà còn phụ thuộc nhiều vào bố cục và ánh sáng. Bạn có thể áp dụng quy tắc 1/3 để đặt sinh vật vào vị trí nổi bật trong khung ảnh, tạo không gian “thở” xung quanh để ảnh không bị chật chội.
Với sinh vật biển kích cỡ nhỏ, hãy tìm hậu cảnh sạch, ít chi tiết để làm nổi bật chủ thể. Với sinh vật lớn hoặc cảnh quan, cố gắng kết hợp ánh sáng từ mặt nước, bóng lặn viên hoặc các sinh vật khác để tạo chiều sâu.
Ánh sáng từ đèn flash nên được điều chỉnh cẩn thận để tránh bị lóa hoặc phản sáng. Đặt đèn từ hai bên thay vì trực diện sẽ giúp tạo khối và làm rõ chi tiết kết cấu của sinh vật.
Một số mẹo nâng cao ảnh chụp dưới nước
- Hãy chụp ở định dạng RAW để dễ dàng hậu kỳ, đặc biệt là cân chỉnh màu sắc và ánh sáng.
- Sử dụng bộ lọc màu (filter đỏ hoặc hồng) gắn vào housing nếu chụp ở độ sâu lớn và không dùng flash.
- Luôn mang theo khăn vải mềm và silica gel để chống hấp hơi và vệ sinh lens/housing trước khi xuống nước.
- Gắn thêm phao nhỏ hoặc dây giữ vào thiết bị để dễ dàng lấy lại nếu rơi tay trong nước.
- Luôn tôn trọng môi trường biển: không chạm vào san hô, không đuổi theo động vật, và không để lại rác thải.
Hậu kỳ ảnh sinh vật biển để tăng tính thẩm mỹ
Sau khi kết thúc buổi lặn, bạn nên dành thời gian hậu kỳ ảnh để làm nổi bật chủ thể và cải thiện màu sắc. Adobe Lightroom và Photoshop là hai công cụ mạnh mẽ cho việc này.
Trong Lightroom, bạn có thể tăng Clarity để làm rõ chi tiết, điều chỉnh White Balance để loại bỏ sắc xanh không mong muốn và dùng Dehaze để làm trong khung hình. Nếu ảnh bị noise do ISO cao, hãy dùng công cụ Reduce Noise một cách vừa phải.
Với ảnh macro, bạn nên crop lại bố cục nếu cần, tăng độ tương phản và làm nổi bật phần mắt hoặc hoa văn trên cơ thể sinh vật để tạo điểm nhấn.
Kết luận
Chụp ảnh sinh vật biển là một hành trình đầy thách thức nhưng cũng rất đáng trải nghiệm với bất kỳ nhiếp ảnh gia nào yêu thiên nhiên. Việc hòa mình vào đại dương, kiên nhẫn quan sát, khéo léo tiếp cận và nắm vững kỹ thuật sẽ giúp bạn ghi lại những khoảnh khắc tuyệt vời của sự sống dưới nước.
Nguồn tham khảo: vnexpress, snapshot.canonasia
