Để có được một bức ảnh đẹp, người chụp không chỉ cần quan tâm đến ánh sáng, bố cục hay thiết lập thông số mà còn phải chú ý đến yếu tố tưởng chừng đơn giản: cách cầm máy ảnh.
Một tư thế cầm máy đúng không chỉ giúp bạn giữ ổn định khung hình, hạn chế rung lắc mà còn nâng cao chất lượng ảnh đầu ra, đặc biệt là khi chụp bằng tay trong điều kiện thiếu sáng hoặc tốc độ màn trập chậm.
Dù bạn sử dụng máy ảnh DSLR, mirrorless hay máy ảnh du lịch nhỏ gọn, việc cầm máy ảnh đúng cách vẫn là kỹ năng nền tảng mà bất kỳ ai cũng nên nắm vững.
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ chia sẻ 4 cách cầm máy ảnh đơn giản nhưng hiệu quả, giúp bạn có được tư thế vững vàng, thao tác nhanh và kiểm soát tốt bố cục. Đây cũng là những nguyên tắc được áp dụng trong thực tế từ người mới bắt đầu cho đến các nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp.
Những cách cầm máy ảnh chuyên nghiệp
1. Quy tắc sử dụng bàn tay phải để cầm máy ảnh chắc chắn
Một trong những nguyên tắc quan trọng nhất khi cầm máy ảnh là sử dụng đúng lực từ bàn tay phải. Ngón trỏ nên được đặt nhẹ nhàng lên nút chụp, sẵn sàng thao tác bất cứ lúc nào. Ba ngón còn lại ôm sát phần mặt trước của thân máy, trong khi ngón cái giữ cố định phía sau thân máy – nơi thường được thiết kế với phần gờ nhô hoặc bề mặt nhám để tăng độ bám.
Hầu hết các dòng máy hiện nay đều có thiết kế tay cầm tiện dụng để giúp người dùng cầm máy ảnh chắc hơn, không bị trượt khi di chuyển hoặc thao tác nhanh.
Khi cầm máy ảnh, cần đảm bảo lực tay vừa đủ, không quá chặt gây mỏi tay nhưng cũng không quá lỏng lẻo dẫn đến rung máy.
Với những trường hợp bạn áp dụng kỹ thuật lia máy hoặc chụp chuyển động, việc cầm máy ảnh đúng còn giúp bạn phản ứng linh hoạt hơn mà không bị mất cân bằng. Đây là tư thế cầm máy cơ bản nhưng cực kỳ quan trọng để tạo nền tảng cho những kỹ thuật nâng cao về sau.
2. Bàn tay trái đỡ máy ảnh linh hoạt theo từng loại thiết bị
Nếu tay phải làm nhiệm vụ điều khiển và giữ máy, thì bàn tay trái lại đóng vai trò nâng đỡ phần thân máy hoặc ống kính, đặc biệt là khi sử dụng dòng DSLR hoặc mirrorless có trọng lượng nặng.
Cách cầm máy ảnh bằng tay trái sẽ khác nhau tùy vào loại máy bạn sử dụng. Với máy ảnh ống kính rời, bàn tay trái nên đặt phía dưới ống kính để hỗ trợ thao tác zoom hoặc lấy nét thủ công. Với máy ảnh compact hoặc du lịch, bạn có thể đặt bàn tay trái dưới thân máy để hỗ trợ thêm lực giữ và ổn định khung hình.
Một tư thế cầm máy ảnh vững chắc đòi hỏi sự phối hợp nhịp nhàng giữa hai tay. Nếu chỉ dựa vào một bên tay, bạn dễ gặp tình trạng rung lắc, đặc biệt khi chụp ở tốc độ thấp hoặc zoom xa.
Ngoài ra, tư thế cầm máy ảnh đúng với sự hỗ trợ từ tay trái còn giúp giảm tải trọng tác động lên cổ tay phải, nhờ đó bạn có thể chụp lâu hơn mà không bị mỏi.
3. Tận dụng ống ngắm để tăng độ ổn định khi cầm máy ảnh
Một mẹo nhỏ nhưng cực kỳ hiệu quả khi cầm máy ảnh là tận dụng ống ngắm (viewfinder) thay vì chỉ dùng màn hình LCD. Khi bạn áp mặt vào ống ngắm và giữ máy ảnh sát người, toàn bộ cánh tay và cơ thể tạo thành một hệ thống chống rung tự nhiên.
Trong tư thế này, hai khuỷu tay nên ép nhẹ vào sườn, giúp tạo điểm tựa vững chắc. Đây là cách cầm máy ảnh được nhiều nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp sử dụng khi cần đảm bảo khung hình ổn định, đặc biệt trong các tình huống chụp ngoài trời nhiều gió hoặc trong đám đông di chuyển.
Với những ai sử dụng máy ảnh có màn hình LCD để ngắm chụp, bạn vẫn có thể cải thiện độ ổn định bằng cách giữ máy ở khoảng cách khoảng 30cm trước mặt và không duỗi thẳng tay hoàn toàn. Dù vậy, việc luyện tập sử dụng ống ngắm ngay từ đầu sẽ giúp bạn kiểm soát khung hình tốt hơn, đặc biệt là khi cần lấy nét vào chi tiết nhỏ hoặc chụp trong điều kiện ánh sáng mạnh.
4. Kết hợp hơi thở với cách cầm máy ảnh để giảm rung
Một yếu tố ít được nhắc đến nhưng thực tế lại có ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng ảnh là cách điều chỉnh hơi thở khi chụp. Trong quá trình cầm máy ảnh, nếu bạn thở gấp hoặc di chuyển thân người quá nhiều, máy sẽ dễ bị rung khiến ảnh bị nhòe.
Có hai cách điều chỉnh hơi thở được nhiều người áp dụng: một là hít sâu, thở ra từ từ rồi bấm máy vào cuối chu kỳ thở ra; hai là thở ra một nửa rồi nín thở nhẹ trong giây lát để chụp. Dù theo cách nào, mục tiêu vẫn là ổn định toàn bộ cơ thể trong khoảnh khắc nhấn nút chụp.
Kết hợp nhịp thở đúng với tư thế cầm máy ảnh chuẩn là phương pháp tự nhiên và hiệu quả để kiểm soát độ rung. Đặc biệt khi chụp ở điều kiện thiếu sáng, đây là yếu tố giúp bạn tiết kiệm thời gian chỉnh sửa hậu kỳ mà vẫn có ảnh sắc nét.
Hãy biến kỹ năng này thành thói quen mỗi khi cầm máy ảnh, và bạn sẽ cảm nhận rõ sự khác biệt trong từng khung hình.
Dù bạn là người mới bước vào thế giới nhiếp ảnh hay đã có kinh nghiệm thực hành lâu năm, việc cầm máy ảnh đúng cách vẫn là nền tảng giúp bạn nâng cao chất lượng hình ảnh, hạn chế lỗi kỹ thuật và thao tác nhanh hơn trong mọi điều kiện.
Từ tư thế tay phải, cách hỗ trợ bằng tay trái, sử dụng ống ngắm cho đến việc điều hòa hơi thở, tất cả đều góp phần mang lại sự ổn định tối đa cho khung hình của bạn.
Đừng coi nhẹ cách cầm máy ảnh, bởi đó không chỉ là vấn đề kỹ thuật mà còn là thói quen ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng từng bức ảnh bạn chụp.
Khi bạn đã làm chủ được tư thế cầm máy ảnh, các kỹ thuật khác như bố cục, ánh sáng hay hậu kỳ sẽ trở nên dễ dàng và hiệu quả hơn. Hãy luyện tập mỗi ngày để biến cách cầm máy ảnh chuẩn thành phản xạ tự nhiên, từ đó tạo ra những bức ảnh không chỉ đẹp mà còn chuyên nghiệp.