Ống kính góc rộng là gì?
Ống kính góc rộng được hiểu là loại ống kính có chiều dài tiêu cự dưới 35 mm (nếu qui đổi trên hệ full-frame). Điều này đồng nghĩa với việc, khi sử dụng loại ống kính này, bạn sẽ có những bức ảnh với trường nhìn lớn hơn 55 độ.
Còn ống cực rộng thường có tiêu cự trong khoảng 20 mm hoặc thấp hơn nữa. Đối với các máy crop frame (DX), tiêu cự ghi trên ống kính nhỏ hơn 24mm mới được coi là góc rộng do phải nhân với hệ số 1.5 hoặc 1.6 của sensor nhỏ hơn.
Ống siêu rộng cho crop hiện nay không phải là hiếm, với Canon EFS 10-20mm, sigma 10-22mm f4-5.6 (for Canon, Nikon), Tokina 11-16mm (for Canon và Nikon). Nếu ai sử dụng ống kit 18-55mm thì tiêu cự góc rộng sẽ nằm trong dải từ 18mm đến 24mm.
Với dạng ống kính góc rộng này, việc chụp góc rộng trở nên dễ dàng hơn. Kiểu chụp góc rộng hiện được rất nhiều người yêu thích. Bằng một ống kính góc rộng, các cảnh quan kiến trúc, thậm chí là nhiếp ảnh đường phố được thể hiện bằng một góc nhìn độc đáo mà không thể có nếu dùng những loại ống kính khác.
Cách chụp ảnh góc rộng hiệu quả
Tránh để ảnh bị méo
Khi chụp với các ống kính góc rộng thì bạn khó có thể tránh khỏi việc ảnh bị méo, đặc biệt là ở 4 góc của ảnh. Lý do là bởi vì những ống kính góc rộng có thể tạo ra được hệ thống đường thẳng rất tốt khi máy được đặt đúng vị trí. Nhưng nếu lệch đi một chút cũng sẽ làm cho ảnh bị méo.
Ống kính góc rộng có thể giữ chiều dọc và ngang của hình ảnh theo đường thẳng một cách chân thực nhất chỉ khi máy ảnh chĩa thẳng về phía trước. Bất kì việc tăng giảm nhẹ các góc độ cũng có thể dẫn đến các đường méo mó, đặc biệt theo các cạnh rìa của khung hình, những ống kính càng rộng, mức độ méo hình càng lớn.
Giữ máy ảnh ở mức vuông góc với chân trời sẽ mang lại hiệu quả tốt và giúp cho không cần hoặc hạn chế ở mức thấp nhất việc phải chỉnh sửa, xử lý hậu kỳ các đường thẳng trong ảnh.
Muốn tránh gặp phải tình trạng méo ảnh này, tốt nhất bạn nên sử dụng chân máy hoặc cố định góc chụp và đảm bảo máy ảnh được đặt vuông góc với cảnh được chụp.
Tận dụng hiệu ứng “ảnh méo”
Trong nhiều trường hợp, những hiệu ứng biến dạng tạo ra bởi ống kính góc rộng vẫn có thể được tận dụng một cách khéo léo. Hãy thử di chuyển ống kính để thấy được tác động và sự ảnh hưởng của nó đến sự biến dạng các cạnh theo chiều dọc hoặc chính đối tượng ở phía trước.
Điều này thực sự rất chủ quan và không phải nhiếp ảnh gia nào cũng thích thú với kết quả có được. Vì vậy việc áp dụng như thế nào tùy thuộc vào sở thích và sự cảm nhận của mỗi người.
Có lẽ bạn sẽ ngạc nhiên vì nghe điều này có vẻ hoàn toàn trái ngược với những gì được nhắc đến ở trên. Thế nhưng bạn sẽ rất bất ngờ vì đôi khi sự méo ảnh do len góc rộng mang lại sẽ cho ra những hiệu ứng cực đẹp cho bức ảnh.
Thi thoảng, bạn cũng nên thử phá cách bằng những bức ảnh được tận dụng hiệu ứng méo từ ống kính góc rộng. Biết đâu lại có thể đạt được những hiệu quả bất ngờ.
Chú trọng đến tiền cảnh
Trái với những gì bạn tưởng tượng, yếu tố quan trọng nhất khi chụp ảnh với ống kính góc rộng là tiền cảnh. Trong khi ống kính góc rộng cho phép ghi lại khung cảnh rộng hơn, chúng cũng khiến những vật ở tiền cảnh (gần máy) bị phóng đại lên so với vật ở xa ống kính.
Kết quả cho thấy nếu tiền cảnh không đẹp thì toàn bộ tấm ảnh sẽ bị xấu theo. Bức ảnh không chỉ bao quát không gian rộng lớn mà còn cần thể hiện tốt cả những chi tiết ở cự ly gần.
Khi chụp ảnh ở góc rộng, hãy cố gắng nghiên cứu và tìm ra được góc chụp với tiền cảnh thú vị. Nếu tiền cảnh của bạn không được đẹp, hãy cân nhắc sử dụng những ống kính có tiêu cự dài hơn.
Vì ống kính góc rộng có thể chụp được khung cảnh khá rộng nên đòi hỏi bức ảnh phải có một cái gì đó thú vị ở phía trước để người xem nhìn vào, nhất là khi chụp ảnh phong cảnh.
Nếu không việc tạo ra quá nhiều không gian trống trong các bức hình có thể khiến bức hình trở nên nhàm chán, thiếu điểm nhấn và không tạo được sức hút với người xem.
Luôn để ý đến các chi tiết nhỏ
Khi gặp một khung cảnh ấn tượng, chúng ta thường có tâm lý hay bị choáng ngợp và bị thu hút quá nhiều bởi chúng mà không thêm để ý đến những nhân tố khác xung quanh đó. Hãy tập kiên nhẫn và bình tĩnh đi tìm những chi tiết nhỏ khác biết đâu bạn sẽ bắt gặp được chi tiết thú vị giúp bức hình của mình trông trở nên ấn tượng hơn rất nhiều.
Để ý đến những đường dọc
Ống kính góc rộng thường làm biến dạng và méo ảnh. Nhiều người có thể thấy khó chịu với hiệu ứng này, nhưng điều quan trọng là cách bạn dùng ra sao. Nhiều chủ thể có thể trở nên hài hước, thú vị hơn khi bị biến dạng.
Tuy nhiên, để hạn chế hiện tượng này, đơn giản là bạn hãy xác định bố cục sao cho chỉ có duy nhất một đường dọc trong ảnh, hoặc sử dụng ống kính tilt/shift để kiểm soát phối cảnh. Chức năng tùy chỉnh Lens Distort trong phần mềm Photoshop cũng có thể giúp ích.
Sử dụng đường dẫn
Đặc điểm của ảnh dùng ống kính góc rộng là thu được rất nhiều khung cảnh, điều đó dễ khiến cho bức ảnh bị mất trọng tâm, khó theo dõi. Đây là khi bạn nên áp dụng các đường dẫn để thu hút ánh nhìn của người xem.
Như vậy bạn sẽ có khung hình tận dụng được lợi thế lột tả về quy mô của bức ảnh mà vẫn có sức mạnh từ những đường dẫn. Tự mình luyện tập để sử dụng đường dẫn sẽ giúp bạn tạo ra được hình ảnh ấn tượng hơn.
Dùng thủ thuật Focus Stacking
Đây là một thủ thuật khá được nhiều nhiếp ảnh gia sử dụng để chụp hình phòng cảnh. Về cơ bản, Focus Stacking chính là thủ thuật lấy nét chồng, nghĩa là chụp nhiều hình với các điểm lấy nét khác nhau rồi ghép lại thông qua ứng dụng Photoshop để bức ảnh đạt được chất lượng tốt nhất.
Thử nghiệm với nhiều khoảng cách khác nhau
Bạn có thể thu gọn rất nhiều thứ vào khung cảnh của bạn với ống kính góc rộng. Tuy nhiên, chúng lại có thể là vấn đề phức tạp đối với bạn. Hãy thử chụp với nhiều khoảng cách khác nhau để được một bức hình ưng ý.
Thực hiện cách này giúp cho bạn thấy được sự khác biệt cũng như hiệu ứng của tiền cảnh lẫn hậu cảnh. Và đừng bao giờ đứng yên một chỗ nếu chỉ để chụp 1 góc duy nhất. Nếu bạn muốn hướng đến sự chuyên nghiệp, hãy để bản thân được trải nghiệm ở nhiều góc khác nhau.
Sử dụng kính lọc (filter)
Chụp bằng ống góc rộng cũng tạo ra một số vấn đề nếu dùng kèm kính lọc. Đầu tiên là với kính lọc phân cực. Hiệu ứng của kính lọc phân cực đối với nền trời xanh quá mạnh khiến cho tấm hình có màu sắc không chân thực, vậy nên hãy tháo bỏ kính lọc phân cực khi chụp trời xanh bằng ống kính góc rộng.
Các loại kính lọc lắp đằng trước ống kính là vấn đề thứ hai, đặc biệt khi bạn muốn sử dụng nhiều loại cùng một lúc. Tuy nhiên, hệ thống kính lọc như bộ Cokin’s P-series (với mấu giữ dành cho ống kính góc rộng) có thể giúp giải quyết vấn đề.