Chụp ảnh bầu trời đêm luôn là một trong những thử thách thú vị nhất đối với các nhiếp ảnh gia. Khi những vì sao lấp lánh, vầng trăng sáng rực rỡ và bầu trời sâu thẳm tạo nên một khung cảnh huyền ảo, đó là thời điểm tuyệt vời để lưu giữ những khoảnh khắc kỳ diệu.
Tuy nhiên, để có được một bức ảnh sao và trăng rõ nét, đẹp mắt, bạn cần nhiều hơn là chỉ giơ máy ảnh lên và bấm nút. Bài viết này sẽ chia sẻ chi tiết cách chụp ảnh đêm sao và trăng từ chuẩn bị thiết bị, lựa chọn địa điểm cho tới kỹ thuật cài đặt máy, nhằm giúp bạn dễ dàng ghi lại những thước ảnh lung linh nhất.
Chuẩn bị thiết bị cần thiết
Để chụp ảnh đêm sao và trăng, thiết bị đóng vai trò vô cùng quan trọng. Một chiếc máy ảnh DSLR hoặc mirrorless với khả năng chỉnh thủ công khẩu độ, tốc độ và ISO sẽ giúp bạn kiểm soát ánh sáng tốt hơn.
Nếu muốn thu được bầu trời rộng lớn cùng hàng ngàn vì sao, bạn nên chọn ống kính góc rộng từ 14mm đến 24mm với khẩu độ lớn f/2.8. Ngược lại, khi chụp mặt trăng cận cảnh, ống kính tele từ 70–200mm trở lên sẽ cho bạn chi tiết rõ nét trên bề mặt.
Ngoài máy và ống kính, chân máy vững chắc là phụ kiện không thể thiếu để giữ hình ảnh sắc nét khi phơi sáng lâu. Bên cạnh đó, hãy chuẩn bị remote hoặc chế độ hẹn giờ chụp để hạn chế rung khi bấm nút, cùng những phụ kiện nhỏ nhưng hữu ích như pin dự phòng, thẻ nhớ dung lượng lớn và đèn pin hỗ trợ thao tác trong bóng tối.
Lựa chọn thời gian và địa điểm
Thời điểm chụp sao
- Đêm không trăng (New Moon): Lý tưởng để chụp bầu trời sao rõ nhất.
- Tránh mây và sương: Trời quang đãng giúp các vì sao hiện rõ.
- Giờ vàng cho chụp sao: Từ 9h tối đến 3h sáng, khi bầu trời tối nhất.
Thời điểm chụp trăng
- Trăng tròn: Đem lại ánh sáng mạnh mẽ, đẹp cho các bức ảnh phong cảnh có trăng.
- Trăng lưỡi liềm: Mang đến khung hình lãng mạn, tinh tế hơn.
- Mặt trăng mọc hoặc lặn: Khoảnh khắc trăng gần đường chân trời thường tạo cảm giác kỳ ảo.
Địa điểm
- Nên chọn nơi xa thành phố, ít ô nhiễm ánh sáng.
- Khu vực biển, núi cao hoặc sa mạc là lựa chọn lý tưởng.
- Ứng dụng hỗ trợ: Dùng PhotoPills, Stellarium, SkySafari để theo dõi vị trí sao và mặt trăng.
Thiết lập máy ảnh khi chụp sao
Chế độ chụp thủ công (Manual)
Khi chụp sao, bạn cần kiểm soát hoàn toàn máy ảnh.
- Khẩu độ (Aperture): Mở tối đa (f/2.8 hoặc lớn hơn) để thu nhiều ánh sáng.
- Tốc độ (Shutter Speed): 10–25 giây. Nếu quá lâu, sao sẽ kéo thành vệt.
- ISO: 1600 – 3200 tùy khả năng chống nhiễu của máy.
- Lấy nét (Focus): Chỉnh thủ công, xoay về vô cực (∞). Nên phóng to Live View để căn nét chính xác.
Quy tắc 500
Để tránh hiện tượng sao bị kéo thành vệt, hãy áp dụng công thức: 500 / tiêu cự ống kính = thời gian phơi sáng tối đa (giây). Ví dụ: với ống 20mm trên full-frame → 500/20 = 25 giây.
Định dạng ảnh
Luôn chụp RAW để dễ dàng hậu kỳ và xử lý ánh sáng, màu sắc.
Thiết lập máy ảnh khi chụp trăng
Khác với chụp sao, mặt trăng là nguồn sáng mạnh, nên bạn cần giảm phơi sáng để thấy rõ chi tiết.
- Khẩu độ: f/8 – f/11 để có độ nét tốt.
- Tốc độ: 1/125 – 1/250 giây.
- ISO: 100 – 200 (giữ ảnh sạch nhiễu).
- Lấy nét: Thủ công, căn chính xác vào mặt trăng.
- Ống kính: Dùng tele 200mm trở lên để có chi tiết bề mặt rõ.
Tip: Nếu muốn chụp trăng cùng phong cảnh (núi, cây, toà nhà), hãy chụp kết hợp phơi sáng kép hoặc chụp ở lúc trăng mọc/lặn để cân bằng sáng.
Kỹ thuật nâng cao
Khi đã quen với cách chụp cơ bản, bạn có thể thử sức với những kỹ thuật nâng cao để tạo nên những bức ảnh độc đáo hơn. Một trong số đó là chụp vệt sao (star trails), bằng cách sử dụng tốc độ phơi sáng dài hàng phút hoặc hàng giờ, hoặc chụp nhiều ảnh liên tiếp rồi ghép lại bằng phần mềm.
Nếu yêu thích dải Ngân Hà, hãy chọn đêm không trăng, dùng khẩu độ lớn f/2.8 và ISO cao từ 3200–6400, đồng thời kết hợp foreground như cây, núi hay hồ nước để tăng chiều sâu cho bức ảnh. Ngoài ra, hiện tượng siêu trăng (supermoon) cũng là chủ đề hấp dẫn.
Với ống kính tele 300–600mm và vị trí chụp gần đường chân trời, bạn có thể ghi lại khoảnh khắc mặt trăng khổng lồ, rực rỡ hiếm thấy trên bầu trời. Những kỹ thuật này không chỉ giúp ảnh thêm ấn tượng mà còn mang lại trải nghiệm sáng tạo đầy hứng thú.
Hậu kỳ ảnh đêm sao và trăng
Ảnh chụp bầu trời đêm thường cần hậu kỳ để đạt hiệu quả cao.
- Lightroom/Photoshop: Điều chỉnh cân bằng trắng, tăng độ tương phản, giảm nhiễu.
- Topaz DeNoise: Xử lý nhiễu khi chụp ISO cao.
- Stacking: Ghép nhiều ảnh để giảm noise và tăng chi tiết.
Khi hậu kỳ, hãy giữ sự tự nhiên, tránh chỉnh quá tay khiến bầu trời mất chân thực.
Mẹo chụp ảnh đêm sao và trăng đẹp hơn
Để có những bức ảnh đêm sao và trăng lung linh, bạn nên chuẩn bị kỹ lưỡng từ trước. Trước khi ra ngoài, hãy khảo sát địa điểm và chọn nơi ít ô nhiễm ánh sáng để bầu trời hiện rõ.
Kiểm tra ứng dụng dự báo thời tiết để tránh tình huống trời nhiều mây hoặc có mưa bất chợt. Vì thời gian chụp đêm thường kéo dài, bạn cũng nên mang theo áo khoác giữ ấm và nước uống để đảm bảo sức khỏe. Trong quá trình chụp, đừng ngại thử nhiều thiết lập khác nhau về ISO, tốc độ hay khẩu độ để tìm được bức ảnh ưng ý nhất.
Cuối cùng, hãy nhớ kết hợp tiền cảnh như cây cối, người hoặc kiến trúc để tạo chiều sâu và điểm nhấn, biến bức ảnh bầu trời đêm không chỉ đẹp mà còn mang tính kể chuyện đầy cảm xúc.
Những lỗi thường gặp cần tránh
- Phơi sáng quá lâu: Khiến sao bị nhòe thành vệt không mong muốn.
- ISO quá cao: Ảnh nhiễu, khó xử lý.
- Lấy nét sai: Khi zoom vào ảnh thấy sao không tròn, trăng mờ.
- Quên kiểm tra pin: Chụp phơi sáng dài rất hao pin.
- Quên định dạng RAW: Hạn chế khả năng chỉnh sửa sau này.
Kết luận
Chụp ảnh đêm sao và trăng không chỉ là một thử thách kỹ thuật mà còn là trải nghiệm kết nối với vũ trụ. Mỗi bức ảnh bạn chụp là một khoảnh khắc hiếm hoi của thiên nhiên được lưu giữ mãi mãi. Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, lựa chọn thiết bị phù hợp và áp dụng đúng kỹ thuật, bạn hoàn toàn có thể tạo nên những bức ảnh đêm huyền ảo, từ vệt sao xoáy vòng cho tới bề mặt trăng chi tiết sắc nét.
Nếu bạn là người mới, hãy bắt đầu bằng những bước cơ bản: chuẩn bị tripod, chọn địa điểm tối, thử chụp ở nhiều mức ISO và tốc độ khác nhau. Dần dần, bạn sẽ tìm ra phong cách riêng và tự tin hơn khi săn ảnh bầu trời đêm.
Nguồn tham khảo: digital photography school, minhduc.com
