Đà Lạt luôn là thiên đường cho những ai thích nhiếp ảnh: ánh sáng dịu, sương mù dày, rừng thông sâu và vô số góc chụp đẹp. Tuy nhiên, chính sự thay đổi ánh sáng nhanh và độ ẩm cao khiến nhiều người dễ chụp hỏng ảnh. Để giữ trọn vẻ đẹp trong những bức ảnh của thành phố mờ sương, điều quan trọng nhất là setup thông số phù hợp khi chụp ảnh cho từng bối cảnh khác nhau như rừng, đồi chè, hồ hay thời điểm bình minh.
Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn cách thiết lập ISO, tốc độ và khẩu độ thật dễ hiểu để bạn tự tin chụp đẹp ở mọi nơi tại Đà Lạt.
1. Tại sao phải setup thông số lại trên máy ảnh?
Việc setup thông số trên máy ảnh là yếu tố quyết định giữa một bức ảnh bình thường và một bức ảnh có chiều sâu, sáng rõ và thể hiện đúng cảm xúc của khoảnh khắc. Máy ảnh có thể đo sáng tự động, nhưng không phải lúc nào cũng đưa ra thiết lập chính xác, đặc biệt ở những nơi có ánh sáng phức tạp như Đà Lạt.
Thành phố này thay đổi điều kiện ánh sáng liên tục trong ngày: bình minh có sương dày khiến ảnh thiếu sáng; rừng thông có vùng tối – vùng sáng xen kẽ khiến ISO và tốc độ dễ bị sai; đến trưa thì nắng lại trong và mạnh, dễ gây cháy sáng ở các vùng highlight.
Vì vậy, nếu giữ nguyên một thông số cố định, bạn sẽ gặp tình trạng ảnh bị mờ, thiếu sáng, nhiễu hoặc mất chi tiết.
Ở Đà Lạt, mỗi bối cảnh đòi hỏi một cách setup thông số riêng. Chụp trong rừng thông cần ISO cao hơn và tốc độ nhanh để tránh rung tay; chụp hồ Tuyền Lâm buổi sớm cần bù sáng và khẩu độ mở để thu nhiều ánh sáng; chụp đồi chè hoặc cảnh rộng trên cao lại cần ISO thấp, khẩu độ khép để giữ độ nét toàn cảnh.
Ngay cả khi cùng một địa điểm, chỉ cần bạn đổi hướng chụp – từ thuận chiều ánh sang đến cả khi ngược sáng, máy ảnh đã phải thay đổi từ tốc độ đến bù sáng để đảm bảo gương mặt không tối và bối cảnh không cháy.
Nói cách khác, setup thông số không chỉ là thao tác kỹ thuật, mà là cách giúp bạn “đọc” ánh sáng và chủ động kiểm soát kết quả cuối cùng. Đà Lạt đẹp, nhưng để ảnh đẹp tương xứng, bạn phải hiểu ánh sáng của từng không gian và tự điều chỉnh máy sao cho phù hợp với bối cảnh đó.
2. Setup thông số khi chụp ảnh ở Đà Lạt
2.1. Setup thông số chụp bối cảnh rừng thông, sương sớm
Rừng thông và khu vực nhiều bóng râm ở Đà Lạt thường có ánh sáng loang lổ, độ sáng yếu hơn bạn nghĩ rất nhiều, nên điều đầu tiên cần chú ý là ISO.
Với rừng vào buổi sáng tầm 8–10h, bạn nên setup thông số máy ảnh với ISO 400–800 là phù hợp để giữ chất ảnh sạch nhưng vẫn đủ sáng; nếu chụp lúc bình minh, ở các lối mòn tối hoặc sương dày, ISO 800–1600 sẽ giúp tốc độ chụp không bị kéo xuống quá thấp.
Các máy mirrorless đời mới xử lý noise tốt nên bạn hoàn toàn có thể dùng ISO 1600–2500 khi cần.
Sau ISO, yếu tố quan trọng nhất khi setup thông số là tốc độ màn trập. Để ảnh không rung khi cầm tay, bạn nên giữ tốc độ 1/125s–1/250s; nếu chụp người đang đi giữa rừng hoặc bắt khoảnh khắc áo tung, hãy tăng lên 1/250s–1/500s.
Chỉ nên dùng 1/60s–1/100s khi chụp cảnh tĩnh và có chống rung, vì ánh sáng trong rừng thay đổi nhanh khiến ảnh dễ mờ.
Khẩu độ cũng ảnh hưởng lớn đến cảm giác chiều sâu của rừng. Nếu bạn chụp chân dung, f/2–f/2.8 tạo bokeh nhẹ giúp chủ thể nổi bật giữa các thân cây;
Còn khi muốn bắt trọn đường mòn và hàng thông kéo dài, hãy setup thông số máy ảnh dùng f/4–f/8 để toàn khung rõ nét. Đặc biệt, vì ánh sáng trong rừng dễ ngả xanh hoặc vàng, bạn có thể chỉnh White Balance sang Cloudy để giữ tông da ấm hơn.
Khi gặp sương mù – điều rất phổ biến ở các con đèo và hồ vào sáng sớm, ở phần setup thông số máy ảnh hãy tăng nhẹ EV +0.3 đến +1.0 để ảnh không bị tối do máy đo sáng sai.
2.2. Setup thông số khi chụp cảnh ngoài trời: nắng nhẹ, mây, hồ, đồi chè và cảnh rộng Đà Lạt
Khi ra ngoài trời, Đà Lạt có nắng vừa phải, không gắt như miền biển nên bạn có thể đặt ISO rất thấp, từ 100–200 để giữ ảnh trong và sắc nét; chỉ tăng lên 200–400 khi trời âm u hoặc chụp ngược sáng. Ngoài trời sáng nên bạn dễ kiểm soát tốc độ màn trập hơn.
Tốc độ 1/250s–1/400s phù hợp cho hầu hết ảnh chân dung; nếu muốn chụp chuyển động như váy tung, tóc bay, hãy dùng 1/500s–1/1000s. Khi chụp ngược sáng tại quảng trường Lâm Viên hoặc cạnh hồ Xuân Hương, ánh sáng phía sau mạnh khiến mặt dễ bị tối, vì vậy tốc độ có thể tăng lên 1/1600s–1/4000s (nhất là khi dùng lens khẩu lớn) và bù sáng EV +0.7 để giữ gương mặt sáng rõ.
Với cảnh rộng như đồi chè Cầu Đất hoặc view thành phố từ trên cao, bạn nên dùng khẩu f/5.6–f/11 để toàn cảnh rõ ràng và độ sâu trường ảnh tốt hơn. Nếu muốn tạo hiệu ứng sunstar khi mặt trời ló qua tán cây hoặc nóc nhà, hãy thử f/16.
Ngược lại, khi chụp sương trên hồ Tuyền Lâm, bạn có thể dùng f/2.8–f/4 để thu nhiều ánh sáng hơn và giữ độ mềm mại của sương. Trường hợp muốn chụp phơi sáng thác nước hoặc cảnh đồi chè buổi sáng, hãy dùng tripod và hạ tốc độ xuống 1/4s–1s để tạo sự mượt mà.
3. Lưu ý quan trọng khi bảo quản máy ảnh ở Đà Lạt
Khí hậu Đà Lạt ẩm và lạnh, chênh lệch nhiệt độ lớn giữa sáng – trưa – tối, vì vậy máy ảnh rất dễ bị hấp hơi, mờ kính hoặc thậm chí nấm nếu bảo quản sai cách.
Khi vừa ra khỏi khách sạn, đừng lấy máy ra chụp ngay mà hãy để máy trong túi 5–10 phút để cân bằng nhiệt độ, tránh đọng sương trên mặt kính. Không thay lens ở ngoài trời khi có sương hoặc gió lạnh, vì hơi nước có thể bám vào cảm biến.
Luôn mang theo túi chống ẩm hoặc túi zip kèm gói silica gel để bảo vệ máy trong quá trình di chuyển. Lens Hood là vật dụng nên có, vừa chống flare khi chụp ngược sáng, vừa hạn chế hơi nước bắn vào mặt kính.
Ngoài ra, pin máy ảnh tụt nhanh hơn khi trời lạnh nên luôn mang theo ít nhất 2 viên, giữ pin dự phòng trong túi áo để được giữ ấm. Khi chụp xong trong rừng hoặc khu vực ẩm, hãy lau nhẹ máy bằng khăn microfiber và để máy nghỉ một lúc trước khi bỏ vào balo kín.
