Hiện nay, ống kính một tiêu cự hoặc nhiều tiêu cực là sự lựa chọn hàng đầu của người chơi máy ảnh. Với mỗi loại ống kính sẽ cho tính năng, khả năng chụp ảnh phù hợp với từng điều kiện. Mỗi loại đều có ưu điểm và nhược điểm khác nhau. Song, tất cả đều mang đến những bức ảnh có chiều sâu và độ sắc nét cao. 

Ống kính một tiêu cự được số ít người lựa chọn vì khả năng “kén” điều kiện chụp ảnh. Thế nhưng, nếu biết cách sử dụng và tìm hiểu mọi công dụng của nó thì lại mang một chất ảnh đặc biệt. 

Tiêu cự trong nhiếp ảnh 

Đầu tiên, trước khi tìm hiểu về ống kính một tiêu cự thì phải làm rõ về khái niệm tiêu cự trong nhiếp ảnh. Tiêu cự chính là mức độ phóng đại mà ống kính đạt được. Tiêu cự được đo bằng khoảng cách (tính bằng milimet) giữa điểm hội tụ của ống kính và cảm biến hình ảnh (tiêu diện).
Vì thế, độ dài tiêu cự sẽ được hiển thị bằng một con số. Từ đó, bạn có thể hiểu được máy ảnh có thể chụp trong phạm vi cảnh như thế nào.

• Số độ dài tiêu cự nhỏ, cho góc nhìn rộng hơn và hiển thị nhiều cảnh hơn.
• Số độ dài tiêu cự lớn, cho góc nhìn hẹp hơn và hiển thị ít cảnh hơn.

Tiêu cực ảnh hưởng nhiều đến chất lượng và góc nhìn của hình ảnh. 

Độ dài tiêu cự sẽ xác định phạm vi cảnh được thể hiện trên một khung ảnh. Do đó, ống kính có tiêu cự nhỏ (thường gọi là ống kính góc rộng) cho độ sâu trường ảnh rộng. Và nếu ống kính có tiêu cự lớn (hay gọi là ống kính tele) cho độ sâu trường ảnh nhỏ.

Khi thay đổi tiêu cự thì bạn cũng thay đổi góc nhìn và tỷ lệ hình ảnh khi chụp. Nói một cách dễ hiểu, độ dài tiêu cự nhỏ mang lại góc nhìn rộng, tỷ lệ hình ảnh lớn. Trái lại, độ dài tiêu cự lớn hơn sẽ thu hẹp góc nhìn, giúp phóng to hình ảnh thể hiện một cách chi tiết hơn. Tiêu cự ảnh hưởng đến vùng rõ nét của hình ảnh (gọi là độ sâu trường ảnh). Chẳng hạn, ống kính tele cho độ sâu trường ảnh lớn, nghĩa là ống kính này có thể tập trung vào vật thể ở rất xa.

Ống kính một tiêu cự là gì? 

Ống kính một tiêu cự có độ dài tiêu cự cố định. Điểm khác biệt với ống kính nhiều tiêu cự là bạn không thể phóng to, thu nhỏ  Bởi vì chúng có ít bộ phận chuyển động hơn và có thể tập trung vào các thành phần chất lượng cao hơn, hiệu suất quang học của chúng nói chung tốt hơn so với ống kính zoom.

Vì thế, nếu bạn sử dụng ống kính một tiêu cự thì phải chủ động di chuyển và đầu tư nhiều tiêu cự khác nhau để có bức ảnh ưng ý. 

Các loại ống kính 1 tiêu cự

Có 4 loại ống kính một tiêu cự chính. Loại đầu tiên gồm có ống kính góc cực rộng (độ dài tiêu cự ngắn hơn 24mm ở mức tương đương phim 35mm) và ống kính góc rộng, có thể chụp được khu vực rộng của cảnh. Loại thứ hai gồm có ống kính tiêu chuẩn (tương đương 50mm) và ống kính tele tầm trung (tương đương 85mm; cũng được gọi là ‘ống kính chân dung’ vì chúng thường được sử dụng để chụp chân dung), có thể chụp một góc xem gần với góc xem của mắt người.

Ống kính tele và ống kính siêu tele, có thể chụp cận cảnh các đối tượng ở xa, tạo thành loại thứ ba. Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng là ống kính macro, có thể chụp cận cảnh các đối tượng nhỏ từ một khoảng cách chụp gần.

Khi bạn sử dụng ống kính một tiêu cự ở khẩu độ tối đa của nó, độ sâu trường ảnh sẽ nông (có nghĩa là vùng đúng nét trở nên rất hẹp). Vì thế, khi thực chiến bước vào chụp ảnh bạn cần chụp vài lần để test thử khả năng xoá phông và lấy nét khi sử dụng ống kính 1 tiêu cự. Bạn cũng nên tự làm quen với các cách khác nhau để có được tiêu điểm chính xác, chẳng hạn như mở rộng điểm AF khi chụp ở chế độ Live View hoặc các cách tinh chỉnh tiêu điểm bằng lấy nét thủ công (MF).

Ưu điểm lớn của ống kính một tiêu cự

Ống kính một tiêu cự, ống kính zoom và sự khác biệt về hiệu ứng bokeh

Ống kính một tiêu cự có xu hướng hiệu quả hơn khi chụp ảnh có bokeh so với ống kính zoom thông thường ở cùng độ dài tiêu cự. Các ví dụ bên dưới được chụp ở 50mm. Khẩu độ tối đa khả dụng trên ống kính một tiêu cự là f/1.4, trong khi của ống kính zoom (ở độ dài tiêu cự này) là f/5. Lưu ý sự khác biệt này ảnh hưởng thế nào đến kích thước của vùng mất nét trong hiệu ứng bokeh.

Ống kính một tiêu cự cung cấp khẩu độ lớn hơn

Ống kính một tiêu cự có khẩu độ lớn hơn, vì vậy khi chụp ánh sáng sẽ được vào nhiều hơn. Đổi lại, điều này có nghĩa là bạn có thể tăng đáng kể tốc độ cửa trập của mình, làm cho ống kính một tiêu cự trở thành một thiết bị tuyệt vời để chụp ảnh thiếu sáng.

Ống kính một tiêu cự thắt chặt độ sâu trường ảnh

Các nhiếp ảnh gia chụp chân dung yêu thích ống kính một tiêu cự vì độ sâu trường ảnh nông của chúng. Ống kính một tiêu cự, chẳng hạn như ống kính một tiêu cự 50mm, sẽ giúp chủ thể của bạn nổi bật, xoá được phông nền phía sau. 

Ống kính một tiêu cự tạo ra hình ảnh sắc nét hơn với ít biến dạng hơn