Nhiếp ảnh ý niệm là gì?
Nhiếp ảnh ý niệm được xem là một thể loại nhiếp ảnh mỹ thuật, nó tập trung vào thể hiện một ý tưởng, truyền tải ý niệm của bức ảnh hơn cả. Vốn nhiếp ảnh ý nhiệm có nguồn gốc từ nghệ thuật ý niệm (conceptual art) khi chú trọng vào việc diễn tả, biểu hiện , triết lý, ý tưởng, ngụ ngôn v.v… Mục đích của những bức ảnh ý niệm chính là có thể truyền tải thông điệp có tính triết lý, ý nghĩa nào đó tới người xem.
Với ảnh ý niệm, phương diện thẩm mỹ và tư tưởng luôn được tác giả ẩn ý đằng sau mỗi bức ảnh. Có điều với thể loại ảnh này, cảm nhận về ý nhiệm, thông điệp của ảnh sẽ tuỳ vào nhận định của mỗi người. Có thể người thưởng thức sẽ có những cảm nhận khác với tác giả.
Với những nhiếp ảnh gia ý niệm, có thể xem họ như một họa sỹ trường pháu siêu thực. Khác biệt là ở chỗ “nghệ sỹ’ nhiếp ảnh sẽ dùng những bức ảnh chụp được chứ không cầm bút vẽ trực tiếp.
Những bức ảnh ý niệm luôn có những ẩn ý, những ám chỉ khác ngoài hình thức nằm sau mỗi tấm ảnh, nó sẽ không chỉ như hình thức bề ngoài mắt người nhìn. Muốn chụp ảnh ý niệm không phải cứ đem máy ảnh đi chụp bâng quơ, ngẫu nhiên mà cần phải có ý tưởng, kế hoạch trước.
Tiếp đó hãy nghiên cứu, tìm kiếm những yếu tố có thể hỗ trợ cho việc biểu hiện ý tưởng qua bức ảnh cụ thể. Trong những buớc tạo ra ảnh “ý niệm”, để có thể biểu hiện thông điệp một cách mạnh mẽ và mạch lạc, bạn sẽ cần có sự hỗ trợ của những kỹ thuật xử lý hậu kỳ hoặc phải sắp xếp cẩn thận trước khi bấm máy.
Chụp ảnh ý niệm được thực hiện ra sao ?
Đa phần những tấm ảnh ý niệm là sự hòa quyện của các kĩ thuật nhằm tối ưu hoá khả năng truyền tải thông điệp từ việc dùng các hình ảnh ẩn dụ đến cảm xúc của bức ảnh.
Nhiếp ảnh ý niệm đem đến những cảm xúc sâu sắc, có thể chạm tới tiềm thức của người xem. Người nghệ sĩ nhiếp ảnh thực hiện những bức ảnh ý niệm. Người chụp phải biết cách khơi gợi, kết nối cảm xúc từ người xem qua bức ảnh. Có những nhiếp ảnh gia sẽ sử dụng các biểu tượng được biết đến phổ biến trong các tác phẩm của họ. Chẳng hạn như sử dụng màu trắng thường tượng trưng cho sự thuần khiết. Hay những màu sắc xám, hơi đục để diễn tả sự mơ hồ để khơi gợi chủ đề đối thoại và tranh luận cho bức ảnh.
Đối với những nhiếp ảnh gia thật sự nghiêm túc muốn thực hiện thể loại này, bạn phải thực sự hiểu tâm lý con người, hiểu được cách người xem xử lý thông tin từ hình ảnh họ tiếp nhận ra sao. Chỉ khi nắm được yếu tố này, người chụp mới có thể tạo ra được những tác phẩm có thể đưa người nhìn cảm nhận và tiếp thu được thông điệp ảnh ở mức sâu sắc hơn.
Có điều nó không đồng nghĩa rằng những kĩ năng chụp ảnh không quan trọng. Dù cho với nhiếp ảnh ý niệm, trọng tâm thường nằm ở ý tưởng nhưng bạn cũng cần nắm được kiến thức và kỹ năng nhiếp ảnh cơ bản. Nó sẽ là chìa khóa cho việc trình bày.
Bạn cần sử dụng thành thạo ánh sáng, cách trình bày, phần đổ bóng và cả những kĩ thuật xử lý hậu kỳ sao cho có thể giúp nó trở thành phương tiện truyền tải thông điệp mà người chụp cố gắng truyền tải, qua đó giúp gợi nên được những cảm xúc, phản ứng mong muốn từ người nhìn.
Những lời khuyên hữu ích cho chụp ảnh ý niệm
Ý tưởng
Ý tưởng – đây chắc chắn luôn là yếu tố vô cùng quan trọng trong nhiếp ảnh ý niệm, mọi thứ đều được bắt đầu từ việc ý tưởng của bạn ra sao. Đầu tiên bạn cần nghĩ và tưởng tượng xem bạn muốn thể hiện những gì, truyền tải gì với bức ảnh của bạn. Đừng cố gượng ép mà hãy để cho những ý tưởng xuất hiện một cách tự nhiên. Nguồn cảm hứng của bạn có thể đến từ những sự kiện, hoàn cảnh, vấn đề tạo ra cảm xúc cho bạn, từ những vấn đề xã hội tới cá nhân, khoảnh khắc đời thường,… Từ đó bạn đưa suy nghĩ, ý tưởng của mình thổi hồn vào trong bức ảnh, làm nó trở nên ấn tượng.
Sẵn sàng đột phá
Muốn sáng tạo, đầu tiên phải luôn giữ cho đầu óc thông thoáng để có thể cảm nhận tốt nhất những thứ xung quanh, nó có thể đem lại cảm hứng bạn cần. Ngay khi đã hình thành ý tưởng trong đầu, bạn hãy nghĩ xem nên làm gì với nó. Đừng bị giới hạn sự sánh tạo hay ngại đột phá, sự độc đáo sẽ mang tính chất quyết định đến chất lượng tác phẩm của bạn. Hãy tận dụng sự thông minh, sáng tạo và khéo léo tạo ra một bức ảnh với những điểm nổi bật, độc lạ và để lại ấn tượng mạnh mẽ cho người nhìn, tránh những hình ảnh quá quen thuộc nhàm chán.
Bố cục
Bố cục là yếu tố cần thiết cho nhiếp ảnh gia ý niệm thể hiện phong cách riêng cá nhân. Có những nhiếp ảnh gia thích sự đơn giản với những hình ảnh không có nhiều chi tiết gây rối cùng bối cảnh thoáng đãng, trống trải. Một số nhiếp ảnh gia khác lại thì lại không thích dùng sự đơn giả này, thay vào đó lại chụp những bức ảnh với bối cảnh đông người, các đồ vật và biểu tượng. Tất cả chúng đều thể hiện những concept khác nhau nhưng hòa hợp với nhau, tạo nên những phong cảnh ý niệm phức tạp.
Thành thạo thao tác kỹ thuật
Vốn thể loại nhiếp ảnh ý niệm tập trung nhiều vào concept nên kể cả các nhiếp ảnh gia nghiệp dư vẫn sẽ có thể làm quen nhanh, tùy vào khả năng sáng tạo và học hỏi. Có điều người chụp vẫn phải có được kỹ thuật ổn vì bắt buộc phải chụp được những bức ảnh với việc không dính phải các tác động bên ngoài khác, các yếu tố gây nhiễu.
Bên cạnh đó bạn cũng nên có hiểu biết tốt về độ phơi sáng, độ nhạy sáng và các cài đặt điều chỉnh khác. Ngoài ra bạn cũng nên biết cách điều chỉnh khẩu độ hay chế độ lấy nét thủ công bằng tay. Nó sẽ rất hữu ích khi chụp những vật thể nhỏ. Bạn cũng nên lưu tâm và căn chỉnh phần ánh sáng tốt vì nó cũng rất quan trọng, đặc biệt là nếu chụp ảnh trong nhà – lúc mà bạn cần kiểm soát những vùng tối và vùng sáng cao.
Giá trị thẩm mỹ
Chất lượng về thẩm mỹ chắc chắn là yếu tố cần thiết với dạng ảnh đòi hỏi sáng tạo như ảnh ý niệm, nó sẽ tăng khả năng hấp dẫn người xem.
Tuy nhiên, không hẳn rằng những bức ảnh đẹp hình thức là tốt nhất, vì so với vẻ đẹp, nó cần có được bố cục tốt, đặc biệt là trong nhiếp ảnh ý niệm. Nếu concept của bạn khiến người xem nhìn thấy vẻ đẹp ẩn trong sự xấu xí thì những hình ảnh cố tình bị làm xấu đi có thể tạo ra những tác động tích cực.
Nguồn: zshop, mythuat,ms, snapshot.canon.asia